Waar het natuurlijk om draait is dat de politie niet weet of iets gebeurd vanwege vermoeidheid, zeker niet in de casus die jij schetst. Er zal voor beiden geen 5 worden opgemaakt maar voor het RVV (als dit überhaupt al gebeurt).
Anders is het als jij verklaart dat je in slaap bent gevallen omdat je zo moe was, of als je al slingerend over de weg gaat omdat je je ogen niet open kunt houden. Hier is het duidelijk door de vermoeidheid (of drank, of drugs of.....)
De wetgeving is inderdaad niet zwart/wit, maar ik blijf het met jou oneens dat gedrag altijd/vaak onbewust is. Ja, je kunt een voertuig onbewust over het hoofd zien, maar je kunt je ook afvragen of dit wellicht veroorzaakt wordt doordat je extreem vermoeid bent en bewust bent gaan autorijden.
Om antwoord te geven op je vraag: Ja ik vind voorbeeld 2 erger (er vanuitgaande dat dit een situatie is waarin je vermoeid bent) omdat je bewust het risico neemt om te gaan rijden, ondanks de vermoeidheid. Wellicht had jij dit voertuig op een fris moment wel gezien. Dat er in de praktijk niet geverbaliseerd wordt komt simpelweg omdat het niet te bewijzen valt, behalve als wij zelf e.e.a. zien gebeuren i.c.m. de verklaring van bestuurder.
Klein zijstapje, maar wel een interessant stukje over bewust/onbewust bekwaam zijn in het verkeer:
http://home.tiscali.nl/ronberkhout/vpm/Docs/TVV%20concept%203%20Final%20Version%20-%20studentversie.pdfDit is geschreven door een docent van ons op de NPA, welke op verkeersgebied een grote naam is. Niet helemaal toepasbaar hier, maar de theorie is wel interessant!