Hobbyboer Tolbert: Ik was even de weg kwijt
TOLBERT – Toen Vincent van Zal, hobbyboer in Tolbert, donderdagmorgen in het holst van de nacht hoorde dat de nabijgelegen dijk het mogelijk zou begeven, greep hem dat aan. „Op zo’n moment ben je even de weg kwijt.”
Bedrijvig plakt een dochter van Van Zal donerdagmiddag rond twee uur in zijn woning aan de Noorderweg bij Tolbert een kartonnen doos dicht. De grote doos is bedoeld voor kleren. Ze worden op een hoge, droge plaats opgeborgen. Voor het geval de dijk breekt en het water de Tolberter Petten binnenstroomt, de polder waar Van Zal op uitkijkt. In dat geval zal het water zijn huis ook binnenstromen.
Op steenworp afstand van Van Zals woning staan voertuigen van hulpdiensten geparkeerd. Mensen van de mobiele eenheid houden een oogje in het zeil. Een harde wind jaagt over het polderland. Hagel striemt de straten.
Rond half vijf donderdagmorgen belde een buurman naar Van Zal, die alleen thuis sliep. De hobbyboer schrok van diens boodschap. „Hij zei dat de dijk op barsten stond. Even later zag ik de lampen van de brandweerwagen door het gordijn schijnen en werd me geadviseerd om mijn dieren te evacueren.”
De moed zakte Van Zon in de schoenen, zeker ook omdat hij recent emotionele gebeurtenissen meemaakte. „Mijn vrouw is een jaar geleden overleden. Ik voelde me donderdagmorgen zo alleen. Ik voelde spanning en emotie. Ik dacht alles weer een beetje op orde te hebben. Ik ben net aan nieuwe baan begonnen. En dan hoor je dat de dijk kan doorbreken. Ik was even de weg kwijt.”
Van Zal besloot zijn twee ezels en acht schapen te evacueren, met behulp van anderen. „Ik ben daar liever te vroeg dan te laat mee. Ik kan mezelf wel redden, de dieren kunnen dat niet. Schapen kunnen het eventueel nog wel een dag in enkele tientallen centimeters water uithouden, maar dat wil ik ze niet aandoen. Bij ezels ligt het anders. Die raken gestresst, ze hechten sterk aan hun eigen wereldje. Die kun je niet in water laten lopen.” De twee honden van de Groninger gaan tijdelijk naar Almere.
Van Zal lichtte zijn vriendin in Almere en zijn elders wonende dochter en zoon in. „Ze zijn alle drie gekomen.”
Met vereende krachten zijn ze begonnen om in de woning tal van spullen hogerop te zetten. „Dat betekent dozen sjouwen. Het is net een verhuizing.” Onder meer een hoge antieke klok, „een erfstuk” gaat naar boven.
Van Zal vermoedt dat de spullen uit voorzorg nog wel tot midden volgende week hogerop moeten blijven. Mocht de dijk breken, dan heeft de Groninger onderdak in het nabijgelegen Leek.
http://www.refdag.nl/nieuws/binnenland/hobbyboer_tolbert_ik_was_even_de_weg_kwijt_1_613979
Boer bij Tolbert: Dit is dreigendTOLBERT – Boeren en burgers in de polder bij het Groningse Tolbert worstelen vandaag met het overvloedige water. De dijk langs de Matsloot dreigde door te breken. „Dit is wel dreigend.”
Donderdagmorgen, 8.00 uur, de duistere polder bij Tolbert. Schrikkerig loopt een van de paarden op het winderige erf van Jannes Boonstra aan de Mensumaweg bij het Groningse Tolbert een paardentrailer
in. „Geen flitslicht!” krijgen
fotografen te horen. „Daar schrikt het paard van.” Het dier moet hier weg. Het water kan komen.
„Een voorzorgsmaatregel”, zegt de vutter, die een paar paarden houdt. „Vanmorgen om 5.00 uur stond de politie hier op de stoep”, zegt Boonstra, terwijl hij een pakje shag tevoorschijn haalt. „Dit is overmacht. Niks aan te doen.” Het paard in de trailer gaat uit voorzorg naar kennissen in het nabijgelegen Oostwold.
Boonstra zal zijn huis niet zomaar verlaten. „Maar als het gas en de elektriciteit worden afgesloten, moet ik wel.”
Vandaag dreigde de dijk langs de Matsloot, een vaart van zo’n 7 meter breed, te breken. Daardoor dreigde de Tolberter Petten, een polder van zo’n 200 hectare, onder water te lopen. In de polder staan tientallen woningen en boerderijen.
Hobbyboer Vincent van Zal heeft net twee ezels in een trailer gezet. Ook deze dieren moeten worden geëvacueerd. Het valt Van Zal zwaar. Geëmotioneerd: „Dit valt me rauw op mijn dak. Kortgeleden is mijn vrouw overleden en waren er andere problemen. Dan komt dit er nog bij. Maar je moet verder.”
In de stal van de boerderij aan de Noorderweg schuift Djimmer Dijkstra (31) voer naar de koeien. Het is een spannende dag voor de boer. Vanmorgen kreeg hij het advies om de 180 koeien te evacueren. Maar zo rond 8.30 uur begon hij daar nog niet aan. „Wij liggen een paar meter hoger dan de boerderij net achter de dijk. Ik gok erop dat het in de stal droog blijft. Mijn vader vertelde dat de polder in de oorlog ook onderliep en dat de stal toen droog bleef.”
Evacuatie van de veestapel betekent een „enorme schadepost”, legt Dijkstra uit. „Je kunt levende have niet zomaar verplaatsen. Koeien zijn gebaat bij regelmaat. Door evacuatie raken ze gestrest en kunnen ze ziek worden.”
Het boerenbedrijf nam wel verschillende maatregelen in de strijd tegen het wassende water. Zo werd er op het erf een wal gelegd om het voer voor de koeien te beschermen. Knecht Marvin Gritter (16) moest vanmorgen in alle vroegte drie hooibouwmachines wegrijden naar een veilige plek een paar kilometer verderop. Nauwlettend houdt boer Dijkstra het weer in de gaten. „Dit is wel dreigend.”
Tientallen ME’ers houden aan de rand van de bedreigde polder een oogje in het zeil. In de lucht cirkelt een politiehelikopter. Een handvol busjes van het energiebedrijf staat klaar om in te grijpen. Als de dijk breekt, worden gas en elektriciteit afgesloten.
Een ME-busje rijdt journalisten het afgesloten gebied in. Een straffe wind zweept het water van de vaart op. Landerijen staan blank. Een ME’er herinnert aan de watersnood in 1995. „Ik was in Tiel. We moesten uitkijken dat door het trillen van onze wagens de dijk niet door zou breken.”
Voor Herman Pander, woonachtig in het evacuatiegebied, zijn het spannende uren. Hij heeft vanmorgen uit voorzorg spullen op zolder gezet. „De pc, de tv, video en magnetron”, zegt Pander, terwijl de kille wind over de polder jaagt.
Vooralsnog is hij niet van plan zijn huis te verlaten. „Maar als het te gek wordt, ben ik weg. Water kun je nu eenmaal niet tegenhouden.”
http://www.refdag.nl/nieuws/binnenland/boer_bij_tolbert_dit_is_dreigend_1_613924
